కోవిడ్ బాధితుల్లో ‘ఆక్సిజన్’ సమస్య ఎందుకు వస్తుంది? శరీరంలో ఏం జరుగుతుంది?
ఆక్సిజన్ సమస్య ఎందుకు వస్తుంది?: కరోనా వైరస్ శరీరానికి అత్యంత ముఖ్యమైన అవయవాల్లో ఒకటైన ఊపిరితీత్తుల్లో తిష్ట వేస్తుందనే సంగతి తెలిసిందే. మొదట్లో వైరస్ సోకిన 5 రోజుల్లో లక్షణాలు కనిపించేవి. కానీ, ఇప్పుడు ముదిరిన తర్వాతే కనిపిస్తున్నాయి. ముఖ్యంగా కరోనా టెస్టుల్లో నెగటివ్ వచ్చినవారు తమలో వైరస్ లేదని భావించి తగిన ట్రీట్మెంట్ తీసుకోవడం లేదు. ఫలితంగా వైరస్ నెమ్మదిగా ఊపిరితీత్తుల్లో విస్తరించి.. అకస్మాత్తుగా దాడి చేస్తోంది. దీన్ని కేవలం సిటీ స్కాన్ ద్వారా మాత్రమే గుర్తించగలుగుతున్నారు. అందుకే, టెస్టుల్లో మీకు నెగటివ్ వచ్చినా.. వైద్యుల సూచనతో సిటీస్కాన్ కూడా తీయించుకుని జాగ్రత్తగా ఉండటం ఉత్తమం.
శరీరానికి ఆక్సిజన్ ఎంత అవసరమో తెలిసిందే. సాధారణంగా మనిషులు నిమిషానికి 7 లేదా 8 లీటర్ల గాలిని పీల్చి వదులుతారు. అంటే రోజుకు సుమారు 11 వేల లీటర్ల గాలిని శ్వాసిస్తారు. ఇలా పీల్చేగాలిలో కేవలం 20 శాతం మాత్రమే ఆక్సిజన్ ఉంటుంది. ఇందులో ఊపరితీత్తులు నిమిషానికి కేవలం 5 లేదా 6 మిల్లీ లీటర్ల ఆక్సిజన్ మాత్రమే ఉపయోగించుకుంటాయి. ఒక వేళ ఊపిరితీత్తులు పాడైతే.. సాధారణం కంటే నాలుగు రెట్లు ఎక్కువ ఆక్సిజన్ గ్రహిస్తాయి.
కరోనా వస్తే ఏం జరుగుతుంది?: కోవిడ్-19 ఊపిరితీత్తుల్లోకి వెళ్లి.. తన సామ్రాజ్యాన్ని విస్తరించుకుంటుంది. ఈ సందర్భంగా అది ఊపిరితీత్తులు ఆక్సిజన్ గ్రహించే శక్తిని అడ్డుకుంటుంది. ఆక్సిజన్ ఉత్పత్తిని అడ్డుకోవడమే కాకుండా.. ఊపిరితీత్తులకు రక్తాన్ని అందించే నాళాలను గడ్డకట్టిస్తుంది. ఫలితంగా శరీరంలోని ఇతర భాగాలకు ఆక్సిజన్ సరఫరా కాదు. ఇది క్రమేనా న్యుమోనియాకు దారి తీస్తుంది. ఫలితంగా రక్తంలోనూ ఆక్సిజన్ శాతం తగ్గుతుంది. ఆక్సిమీటర్ ద్వారా ఈ మార్పును గుర్తించవచ్చు. ఆక్సిజన్ శాతం 94 నుంచి 90 మధ్యన చూపిస్తుంటే శరీరానికి అదనంగా ఆక్సిజన్ అవసరమని అర్థం. ఆ సమయంలో శరీరానికి ఎంత ఆక్సిజన్ అవసరమనేది కేవలం వైద్యులకు మాత్రమే తెలుస్తుంది. కాబట్టి.. ఆస్పత్రిలో వైద్యుల సమక్షంలోనే ఆక్సిజన్ తీసుకోవాలి. లేకపోతే కొత్త సమస్యలు వచ్చే ప్రమాదం ఉంది. బాధితుడు తిరిగి తనంతట తానే ఊపిరి పీల్చుకొనే వరకు ఆక్సిజన్ అవసరమవుతుంది. కాబట్టి.. మీరు శరీరంలో ఆక్సిజన్ శాతం మీద నిఘా పెట్టండి. అది ఎప్పుడు తగ్గుతున్నట్లు అనిపిస్తున్నా వెంటనే వైద్యులను సంప్రదించండి.
ఎలా గుర్తించాలి?: శరీరంలో ఆక్సిజన్ కొరతను గుర్తించడానికి ‘పల్స్ ఆక్సీమీటర్’ అందుబాటులోకి వచ్చింది. దాన్ని మన చేతి వేలుకు పెట్టుకుంటే చాలు.. మన శరీరంలో ఆక్సిజన్ శాతం ఎంత ఉందో చెప్పేస్తుంది. శరీరంలో 94 శాతం కంటే తక్కువ ఆక్సిజన్ ఉంటే తప్పకుండా వైద్యులను సంప్రదించాలి. ముఖ్యంగా కోవిడ్-19 లక్షణాలు ఉన్నవారు రోజులో 3 నుంచి 4 సార్లు ఆక్సిమీటర్ ద్వారా చెక్ చేసుకోవాలి. ఆక్సిజన్ 94 కంటే తగ్గిపోతూ కనిపిస్తే.. మీకు ఆక్సిజన్ అవసరం పడుతుందని అర్థం. సమయానికి మీరు ఆక్సిజన్ అందుకుంటే బతికే అవకాశాలు ఉంటాయి.
ఇలా కూడా గుర్తించవచ్చు: ఊపిరి పీల్చుకోవడానికి కష్టంగా ఉండటం, ఛాతి నొప్పి, గందరగోళం, తలనొప్పి, గుండె వేగంగా కొట్టుకోవడం వంటి లక్షణాలు.. శరీరంలో ఆక్సిజన్ తగ్గుతుందని హెచ్చరిస్తాయి.
ముఖ్య గమనిక: ఈ సమాచారాన్ని కేవలం మీ అవగాహన కోసమే అందించాం. ఇది అర్హత కలిగిన వైద్యుల అభిప్రాయానికి ప్రత్యామ్నాయం కాదు. మరింత సమాచారం కోసం వైద్య నిపుణులను సంప్రదించండి.